Urang Tiochiu atau Teochew (Romanisasi Tiochiu:Diô-jiǔ-nâng)adolah sabuah subgrup Min Selatan nan dominan disamping Urang Hokkian. Urang Tiochiu marupokan salah satu kalompok Cino nan banyak merantau ka babagai tampek kalua Cino.[1]

Opera Tiochiu

Urang Tiochiu juo disabuik Urang Tio-soa (Dio-soan/ Mandarin: Chaoshan), tapendek dari duo daerah asanyo Dio-jiu jo Soan-thau.

Sijarah singkek suntiang

Tampek asa mulo urang Tiochiu adolah Provinsi Fujian.[2] Pado abaik ka-9 sampai 15, urang tu bapindah ka bagian pasisia Guangdong dikaranokan kalabiahan populasi.[2] Dek tapisah dari grup Fujian Selatan, urang Tiochiu di Guangdong babatangga jo daerah urang Kanton dan Hakka, kaduo grup ko akhirnyo maagiah pambarasan ka bahaso Tiochiu.[2]

Mulonyo sabagai desa nelayan, Shantou, (Ejaan lama: Swatow[3]) adolah daerah asal orang Tiochiu di Provinsi Guangdong.[4] Pado tahun 1860 Swatow manjadi pelabuhan perjanjian.[5] Kota iko bakambang manjadi pusek distribusi babagai komoditas dagang, tamasuak opium.[5] Siring jo paningkekan permintaan ka karja kontrak, urang-urang di Swatow mulai ikuik direkrut sabagai karja kasar atau kuli, tarutamo salasai Parang Opium Kaduo.[5] Pusek pangiriman kuli nan sabalumnyo di Amoy, kini alah baraliah ka Swatow.[5] Dari sikolah para pekerja mulai pai, kalua masuak China untuak mangarajoan babagai karajo dan mangiriman pitih hasil karajo ka kampuang kampuangnyo.[5]Faktor-faktor lainnyo sarupo bencana alam, sakik jo kalaparan juo manjadi faktor kaluahan urang Swatow di masa lalu untuak bakarajo dan mancari paruntung ka lua nagari.[6] Kaduo kalompok, Hokkian dan Tiochiu, marupokan nan paliang banyak pai ka Asia Tenggara. Banyak nan mulai karajo atau mancuboan bidang pertambangan, parkebunan atau perdagangan di Indo-China, Siam, Malaya, Singapura, Kalimantan, Filipina, Hindia Belando, Hawaii, Polinesia Prancis, Papua Nugini, Peru, Australia, sampai benua Amerika.[5] Kamajuan Swatow didukung dek perdagangan opium, pekerja kontrak jo manfaat investasi dan sumbangan urang-urang nan barepatriasi.[5]

Bahaso jo budaya suntiang

 
Pasatuan Tiochiu Muar di Johor, Malaysia.

Di Guangdong nan dominan babahaso Kanton, Urang Tiochiu adolah cabang Min Selatan disabuik juo jo istilah Hoklo. Budaya Tiochiu takenal malalui Opera Tiochiu, Masakan Tiochiu, Tio Musikchiu, jo Bahasa Tiochiu[7] nan masih berkerabaik dakek jo Bahaso Hokkian.[2] Walaupun masih bakabat dan dalam babarapo hal masih bisa saling mangarati, Urang Tiochiu indak nio disamakan jo Urang Hokkian.[6] Jumlah panutuik bahaso Tiochiu di daerah asalnya 10 juta jiwa, sakitar 2 sampai 5 juta tasebar di babagai negara.[2]

Pranala lua suntiang

Rujuakan suntiang

  1. (Inggirih)Shantou Travel Guide, travelchinaguide. 18-01-2023
  2. a b c d e (Inggirih)A Brief Introduction to the Teochew Dialect, teochewdialect. 18-01-2023
  3. (Inggirih)Shantou, China, britannica. 18-01-2023
  4. (Inggirih)AN AMERICAN IN CHINA: 1936-39 A Memoir. Shantou ~ 汕头/汕頭 Archived 2016-07-31 di Wayback Machine. willysthomas. 18-01-2023
  5. a b c d e f g (Inggirih)Swatow: A Colonial Heritage, howardscott. 18-01-2023
  6. a b (Inggirih)The Teochew – Chinese, Not Hokkienese, chinaexpat. 18-01-2023
  7. (Inggirih)Cultural Overview Archived 2016-07-31 di Wayback Machine., shantou.gov.cn. 18-01-2023

.