Pabedaan antaro revisi dari "Tambo"

Konten dihapus Konten ditambahkan
Ardzun (rundiang | jariah)
Tidak ada ringkasan suntingan
k translating using AWB
Barih 1:
'''Tambo''' barasal dari baso Sansekerta, ''tambay'' nan aratinyo ''bamulo''. Tambo dalam tradisi masyarakaik [[Suku Minangkabau|Minangkabau]] marupoan suatu warih turun tamurun nan disampaikan sacaro lisan<ref>Sangguno Diradjo, Dt. (1954), ''Tambo Alam Minangkabau'', Balai Pustaka.</ref>. Panulisan tambo ko, partamo kali basobok dalam bantuak tulisan [[Arab]]. Salanjuiknyo panulisan dalam bantuak [[Latin]] dikenal baru pado awal abadabaik ka 20, nan isinyo adolah mambandingkannyo jo babarapo bukti sajarah nan bakaitan<ref>Batuah A. Dt., Madjoindo A, Dt., (1957), ''Tambo Minangkabau'', Jakarta: Balai Pustaka.</ref>. Walaupun mitos, lagenda dan imajinasi bacampuraduak dalam tambo ko, namun dari tambo tu masih dapek mambantu peneliti untukuntuak mangenal budayo Minangkabau itu sandiri<ref>Djamaris E., (1980), ''Tambo Minangkabau: tinjauan struktural'', Seminar Internasional mengenai Kesusastraan, Kemasyarakatan dan Kebudayaan Minangkabau, Bukittinggi.</ref>.
 
Tambo di Minangkabau biasonyo tabagi ateh duo bagian:<ref name="Navis">Navis A.A., (1984), ''Alam Terkembang Jadi Guru: Adat dan Kebudayaan Minangkabau'', Jakarta: PT. Grafiti Pers.</ref>:
* Tambo alam, nan mangisahkan asalasa usulusua nenek moyang sarato tentangtantang kerajaankarajaan Minangkabau.
* Tambo adaik, nan mangisahkan adaik jo sistem sarato undang-undang tentangtantang pamarintahan Minangkabau dimaso lalu.
 
Dalam panyampaian kisah tambo ko, indak pakai sistematika tatantu, kisahnyo kadang disasuaikan bagi kaparluan jo kaadaan. Jadi tambo ko marupoan karya sastra nan manjadi milik basamo, sahinggo isi kisahnyo dapek barubah-rubah manuruik kasanangan pandanganyo<ref name="Navis"/>.
==Tambo Alam==
Dalam ''tambo alam Minangkabau'', dikabakan kisah palayaran putera-putera [[Aleksander nan Aguang]] (Rajo Iskandar Zulkarnain) tigo basudaro<ref>Mansoer, M.D., (1970), ''Sedjarah Minangkabau'', Jakarta: Bhratara.</ref>, nan paliang tuo banamo Maharajo Alif, nan tangah Maharajo Dipang, nan bungsu banamo Maharajo Dirajo, dakek pulau Sailan tajatuah mahkota (mangkuto) ameh ka lauik. Kasado ândai silam alah diparintahkan maambiak jo mancari nyo. Tapi usaho itu indak ado hasil karano mahkota tu dibauik ula bidai di dasa lauik. Ceti Bilang Pandai maimbau pandai amaeh untuak mambuek mahkota palasu. Dek pandai ameh manggunokan camin taruih, dapeklahinyo mambuek mahkota nan samo. De Ceti, untukuntuak manyimpan rahasia, dibunuahlah si pandai ameh tu. Katiko Sri Majarajo Dirajo tajago, diambiak baliau mahkota tu dan dipakai.
 
Duo urang kakak baradiak nan lain tabangun dan mandapati si bungsu menguasaimanguasai mahkota. Batangka katigo badunsanak tu. Akhianyo, merekamareka bapisah. Sri Maharajo Alif ka Barat Baraik manjadi rajo di banua Ruhum. Sri Maharajo Dipang ka Timur Timua mamarintah Cino jo Japang. Dan Sri Maharajo Dirajo taruih balayar ka selatan. Salain mambawo permaisurinyo, Maharajo Dirajo juo mambawo ''Harimau Campo'', ''Kuciang Siam'', ''Kambiang Hutan'' dan ''Anjiang Mualim''.
 
Sasudah balayar sampailah merekamareka tu di suatu tampek nan banamo ''Lagundi nan baselo'', sataruihnyo sampai ka Gunuang Marapi, nan samulo sagadang talua itiak, lalu mayentak naiak, sadangkan lauik mayentak turun. Kamudian dibangunlah nagari nan banamo ''Pariangan''.
 
==Tambo Adaik==
Adaik bagi urang Minangkabau adolah ''Kain dipakai usang, adaik dipakai baru'', mukasuiknyo pakaian jiko dipakai taruih akan usang, tapi adaik dipakai taruih manaruih sanantiaso awet. Dek itu adaik tetaptatok indak barubah.
 
Adaik dalam masarakaik Minangkabau ado ampek kategori:
Barih 28:
==Rujuakan==
{{Reflist}}
 
{{Minang-stub}}
 
[[Kategori:Minangkabau]]
[[Kategori:Curito rakyaik]]
 
 
{{Minang-stub}}