Batu basurek Pagaruyuang II

Batu basurek

Batu basurek Pagaruyuang II adolah sabuah batu basurek paninggalan Rajo Adityawarman, batarikh 1295 Saka atau 1373 Masehi.[1] Batu basurek ko ditulih dalam bahaso Sanskerta dan mamakai uruf Jawa Kuno, tulisannyo elok dan rapi jo goreh nan cukuik dalam.[2] Kondisi batu basurek lah cukuik rusak,[1] iyolah tabalah duo jo banyak tulisannyo nan indak dapek dibaco lai.[3]

Bahan batu adolah batu pasia kwarsa bawarno coklat kakuniangan, bantuaknyo pasagi jo malangkuang satangah lingkaran bagian atehnyo.[3] Tinggi batu mancapai 2,5 m, lebanyo 1,16 m, sarato tabanyo 18 cm.[3] Ado iasan raksasa (kala) pado bagiang tangah ateh.[3] Salain namo Rajo Adityawarman, tasabuik pulo pajabaik-pajabaik lainnyo, tapi indak jaleh tabaco lai sia namonyo.[1]

Isi suntiang

Barih awa pambuko banyak kalimaik nan indak jaleh taliek dek karano lah lapuak.[2] Barih salanjuiknyo ado disabuik gala-gala nrpati, maharaja, wira, sarato dyang, sayangnyo namo-namo urang nan biaso maikuik gala-gala tu indak dapek tabaco.[2]

Tasabuik pulo kato saka jo swasti pado barih ka tujuah, nan umumnyo manyabuik tangga jo paristiwa pantiang, namun kalimaik sasudah jo sabalunnyo indak dapek dibaco juo.[2] Di barih salanjuiknyo ado kato yakse (raksasa) jo dwara (gapura), nan kok mamakai candrasangkala baarati 5 jo 9.[2] Kok disangko baso batu basurek ko dari jaman Adityawarman, mangko dapek didugo taun ko adolah 1295 Saka atau 1373 M, iyolah duo-tigo taun sabalun rajo tu maunduaan diri.[2]

Pado bagian akia disabuik kato sadaganyjanam, nan dapek diaratian sabagai "manusia dari gunuang".[2]

Naskah suntiang

Pambacoan samantaro naskah batu basurek iko:[3]

  1. (su)bhamastu //O// yojata _ _ _ _ [4]
  2. nrpati-wi maharaja..wira dyang –
  3. dra- griyyam gunam matanatawaranijam
  4. kabi mr-yasthitesmrin_taparah
  5. nyam skala ri pahaga _ _ _ _ saka
  6. ..[5]
  7. saga. Swasti raradarajnya (?)//o// saka
  8. –yakse dwara_ _ _
    ~~~~~~~~~~~ (batu pacah)
  9. .... dwanasa (dwanasa?) [6]
  10. sanya caturtha grastha sagagan
  11. - - itah matrya girmmuditammupeksa
  12. twah taddhama padam/Swasti Srimat Adityyawarmman
  13. na ri sadaganyjanam//

Caliak pulo suntiang

Rujuakan suntiang

  1. a b c Kozok, Uli (2015). "A 14th Century Malay Code of Laws: The Nitisarasamuccaya". Institute of Southeast Asian Studies. hlm. 37. ISBN 9814459747, 9789814459747. 
  2. a b c d e f g Iriyani, Dania (4 Maret 2014). "Prasasti Pagaruyung II". © 2014 Direktorat Jenderal Kebudayaan Republik Indonesia. http://kebudayaanindonesia.net/. Diarsipkan dari versi asli tanggal 20 April 2015. Diakses tanggal 25 September 2016.  Hapus pranala luar di parameter |publisher= (bantuan)
  3. a b c d e MAM (02-12-2007). "Prasasti Pagarruyung II". © 2007 melayuOnline.com. http://melayuonline.com/ind/home. Diakses tanggal 26-09-2016.  Hapus pranala luar di parameter |publisher= (bantuan)
  4. Jumalah garih manunjuakan uruf nan indak tabaco.
  5. Jumalah uruf indak dikataui sacaro pasti.
  6. Bagian ateh ilang, sainggo kamungkinan dapek dibaco jo variasi nan lain.