Pabedaan antaro revisi dari "Dapunta Hyang"

Konten dihapus Konten ditambahkan
k →‎Namo jo asal usul: translating using AWB
k +wkf
Tag: Suntiangan sumber 2017
Barih 1:
'''Dapunta Hyang Sri Jayanasa''' adolah marajo [[Karajaan Sriwijaya|Sriwijaya]] patamo sabagai pandiri Kadatuan Sriwijaya. Namonyo disabuik dalam sajumlah prasasti[[batu basurek]] awal Sriwijaya dari akhia abaik VII nan disabuik sabagai "prasastibatu basurek-prasastibatu basurek Siddhayatra", karano mancaritoan pajalanan sucinyo mengalap berkah jo manaklukkan wilayah-wilayah di sakitarnyo. Baliau bakuaso saparampek abaik tarakhia, iyolah awal abaik VII hinggo awal abaik VIII, tapeknyo antaro kurun 671 masehi hinggo 702 masehi.
 
== Biografi ==
Manuruik ''I Tsing'', saurang pandeta [[Buddha]] nan pernah mangunjungi Sriwijaya taun 671 nan tingga salamo 6 bulan, tapukau dek kabaikan rajo Sriwijaya wakatu itu.<ref>{{Cite book|last=Takakusu|first=Junjiro|title=A record of the Buddhist Religion as Practised in India and the Malay Archipelago AD 671-695, by I-tsing|year=1896|location=London|publisher=Oxford}}</ref> Rajo pun di kamudian hari dhubuangan jo prasastibatu basurek nan paliang tuo tantang Sriwijaya nan berado pulo pado abaik ka-7, batarikh 682 iyolah prasasti[[batu basurek Kedukan Bukit]] di [[Kota Palembang|Palembang]],<ref>{{Cite book|last=Casparis|first=J.G.|author-link=Johannes Gijsbertus de Casparis|title=Indonesian palaeography: a history of writing in Indonesia from the beginnings to C. A, Part 1500|year=1975|publisher=E. J. Brill|id=ISBN 90-04-04172-9}}</ref> nan marujuak ka urang nan samo.<ref name="Cœdès">{{Cite journal||}}</ref><ref name="Cœdès"/> Walaupun di kamudian hari ado sajumlah sajarawan nan babeda pandapek tantang panafsiran dari sajumlah kato nan tadapek pado prasastibatu basurek tu.<ref name="Muljana 2006">{{Cite book|last=Muljana|first=Slamet|author-link=Slamet Muljana|title=Sriwijaya|editor-last=F.W. Stapel|publisher=PT. LKiS Pelangi Aksara|year=2006|location=|pages=|id=ISBN 978-979-8451-62-1}}</ref><ref name="Soekmono2">{{Cite book|last=Soekmono|first=R.|author-link=Soekmono|title=Pengantar sejarah kebudayaan Indonesia 2|year=2002|publisher=Kanisius|id=ISBN 979-413-290-X}}</ref><ref name="Poeponegoeo">Marwati Djoened Poesponegoro, Nugroho Notosusanto, (1992), ''Sejarah nasional Indonesia: Jaman kuno'', PT Balai Pustaka, ISBN 979-407-408-X</ref>
 
Manuruik Prasastibatu basurek Kedukan Bukit nan barangka taun 605 saka (683 masehi), mancaritoan tantang saurang Rajo bagala ''Dapunta Hyang'' nan malakuan ''Siddhayatra'' (pajalanan suci) manggunoan sampan. Baliau barangkek dari Minanga Tamwan mambaok ciek armada jo kakuatan 20.000 bala tantara manuju ka Matajap sarato manaklukan sajumlah daerah. PrasastiBatu basurek lain nan alah basuo pulo iyolah mancaritoan Siddhayatra jo panaklukkan wilayah sakitar dek Sriwijaya, iyolah prasasti[[batu nan basuo dibasurek Kota Kapur]] nan basuo di Pulau Bangka (686 masehi), [[batu basurek Karang Brahi]] di [[Jambi]] Hulu (686 masehi), sarato [[batu basurek Palas Pasemah]] di selatan [[Lampung]], kasadonyo mancaritoan paristiwa nan samo. Dari katarangan prasastibatu basurek-prasastibatu basurek ko, dapek disimpulan bahwabaso ''[[Dapunta Hyang'']] mandirian Karajaan Sriwijaya salapeh mangalahan musuah-musuahnyo di [[Jambi]], [[Palembang]], Selatanselatan [[Lampung]], jo [[Pulau Bangka]],<ref>{{Cite book|title=Form, Macht, Differenz : Motive und Felder ethnologischen Forschens|page=254-255|last=Elfriede Hermann, Karin Klenke, Michael Dickhardt|isbn=978-3-940344-80-9|year=2009|publisher=Universitätsverlag Göttingen}}</ref> bahkan malakuan sarangan ka ''Bhumi Jawa'' nan mungkin manyebaban karuntuhan karajaan[[Karajaan Tarumanagara]] di [[Jawa Barat]].
 
== Namo jo asal usul ==
''[[Dapunta Hyang'']] dipacayoi sabagai suatu gala panguaso nan dipakai maharajo Sriwijaya pariode awal.<ref name="Caspa">Casparis, J.C., (1956), ''Prasasti Indonesia II: Selected Inscriptions from the 7th to the 9th century A.D.'', Vol. II. Bandung: Masa Baru.</ref> Gala ''Dapunta'' ditamuan pulo dalam Prasasti[[batu basurek Sojomerto]] (akhia abaik ka-7) nan ditamuan di daerah Batang, pasisia utara Jawa Tangah, iyolah Dapunta Selendra nan dipacayo sabagai namo leluhur wangsa Sailendra. Istilah ''hyang'' dalam kabudayaan usali Nusantara marujuak ka kabaradoan spiritual supernatural indak kasek mato nan dikaikan jp roh leluhur atau dewata, sahinggo diduga Dapunta Hyang malakuan pajalanan "mengalap berkah" untuak mandapekan kakuatan spiritual atau kasaktian. Kasaktian ko ditambah jo kakuatan bala tantaranyo, dijadian sabagai legitimasi untuak manaklukan daerah-daerah atau karajaan-karajaan di sakitarnyo. Kakuatan spiritual iko pulo nan manjadian pasumpahan Dapunta Hyang dianggok batuah jo ditakuti dek datu (panguaso daerah) bawahannyo, nan kabanyakan diikek kasatioannyo ka Sriwijaya dalam suatu prasastibatu basurek jo upacaro pasumpahan disaratoi kutukan bagi siapo sajo nan mangkhianati Sriwijaya.
 
Slamet Muljana mengaikan ''Dapunta Hyang'' di dalam Prasastibatu basurek Kedukan Bukit sabagai "Sri Jayanasa", karano manuruik Prasasti[[batu basurek Talang Tuwo]] nan barangko taun 684 masehi, marajo Sriwijaya katiko itu adolah Sri Jayanasa. Karano jarak taun antaro kaduo prasati ko hanyo satahun, makonyo kamungkinan gadang "Dapunta Hyang" di dalam Prasastibatu basurek Kedukan Bukit jo "Sri Jayanasa" dalam Prasastibatu basurek Talang Tuwo adolah urang nan samo.<ref name="Muljana 2006"/>
 
Asal usua Rajo Jayanasa jo latak sabanyanyo dari Minanga Tamwan masih dipadebatan dek ahli sijarah. Karano kasamoan bunyinyo, ado nan bapandapek Minanga Tamwan samo jo [[Urang Minang|Minangkabau]], iyolah wilayah pagunungan di hulu sungai [[Batang Hari|Batanghari]]. Samantaro Soekmono bapandapek Minanga Tamwan bamakna patamuan duo sungai (Tamwan barati tamuan), yakni [[Batang Kampar|sungai Kampar]] kanan jo sungai Kampar kiri di [[Riau]],<ref name="Soekmono">{{Cite book|last=Drs. R. Soekmono,|title=''Pengantar Sejarah Kebudayaan Indonesia 2'', 2nd ed.|publisher=Penerbit Kanisius|year=1973 5th reprint edition in 1988|location=Yogyakarta|page=38|id=ISBN 979-4132290X}}</ref> yakni wilayah sakitar Candi Muara Takus. andapek lain manduga armada nan dipimpin Jayanasa ko barasa dari lua [[Sumatera|Sumatra]], yakni dari Samananjuang Malaya.<ref>{{Cite book|last=Coedes|first=George|title=The Indianized States of Southeast Asia|publisher=University of Hawaii Press|year=1996|location=|url=|doi=|pages=82|id=ISBN 978-0-8248-0368-1}}</ref>