Pabedaan antaro revisi dari "Koto Sawahlunto"

Konten dihapus Konten ditambahkan
k ←Suntingan 114.125.23.103 (bicara) dibatalkan ke versi terakhir oleh Aldnonymous
Tag: Pangambalian
Ardzun (rundiang | jariah)
k clean up, replaced: yang → nan (5) using AWB
Barih 85:
'''Kota Sawahlunto''' adolah salah satu [[Kota (wilayah administratif)|kota]] di provinsi [[Sumatera Barat]], [[Indonesia]]. Kota nan talatak 95 km sabalah timua lauik [[Kota Padang]] iko, dikuliliangi dek 3 [[kabupaten]] di Sumatera Barat, yakni [[Kabupaten Tanah Data]], [[Kabupaten Solok]], jo [[Kabupaten Sijunjuang]]. Kota Sawahlunto punyo laweh 273,45 km² nan tadiri dari 4 [[kacamatan]] nan punyo jumalah panduduak labiah dari 54.000 jiwa. Pado maso pamarentah [[Hindia-Balando]], Kota Sawalunto tamusaua sabagai kota tambang [[batu baro]]. Kota iko sampek mati, satalah panambangan batu baro dihantian.
 
Kini Kota Sawahlunto bakambang manjadi kota wisata tuo nan multi-etnik, sainggo manjadi salah satu kota tuo taelok di [[Indonesia]].<ref>http://www.tempo.co [http://www.tempo.co/read/news/2012/01/21/103378815/Tour-de-Singkarak-2012-Dimulai-dari-Sawahlunto Tour de Singkarak 2012 Dimulai dari Sawahlunto]. [[TEMPO|Tempo]]. Diakses pado 3 Februari 2012.</ref> Di kota nan didirian pado taun [[1888]] iko, banyak badiri bangunan-bangunan tuo paninggalan [[Balando]]. Sabagian alah ditatokan sabagai [[cagar budaya]] dek pamarentah satampek dalam rangka mandorong pariwisata jo mancanangkan Sawahlunto manjadi ''Kota Wisata Tambang yangnan Berbudaya'' ([[Bahaso Minangkabau|Minang]]: Kota Wisata Tambang nan babudayo).<ref>Andi Asoka (2005). ''Sawahlunto, Dulu, Kini dan Esok: Menyongsong Kota Wisata Tambang yangnan Berbudaya''. Pusat Studi Humaniora (PSH), [[Universitas Andalas|Unand]] Kerja Sama dengan Kantor Pariwisata, Seni dan Budaya, Kota Sawahlunto, Sumatera Barat. ISBN 978-979-3723-50-1.</ref>
 
== Sejarah ==
Barih 99:
kota Sawahlunto talatak di daerah dataran tinggi nan marupakan bagian dari [[Bukit Barisan]] nan mampunyoi laweh 273,45&nbsp;km². Dari laweh tasabuik, labiah dari 26,5% atau sakita 72,47&nbsp;km² marupoan kawasan pabukikan nan ditutuik hutan linduang. Panggunoan tanah nan dominan di kota iko aoalah pakabunan sekitar 34%, jo [[danau]] nan tabentuak dari bakeh galian tambang [[batu bara]] sakita 0,2%.
 
Takah daerah lainnyo di [[Sumatera Barat]], kota Sawahlunto mampunyoi [[iklim]] [[tropis]] nan kisaran suhu minimun 22,5&nbsp;°C jo maksimum 27,5&nbsp;°C. Sapanjang taun tadapek duo musim, yaitu musim hujan dari bulan [[November]] sampai [[Juni]] jo [[musim kemarau]] dari bulan [[Juli]] sampai [[Oktober]]. Tingkek curah hujan kota Sawahlunto mancapai rato-rato 1.071,6&nbsp;mm per taun nan curah hujan tatinggi tajadi pado bulan [[Desember]].<ref>http://www.sawahlunto-tourism.com [http://sawahlunto-tourism.com/index.php?option=com_content&view=article&id=1&Itemid=6&lang=in Sekilas Tentang Sawahlunto]. Portal Resmi Pariwisata Kota Sawahlunto. Diakses pada 29 Januari 2012.</ref>
 
{{Geographic location
Barih 148:
</center>
=== Suku Bangso ===
Panduduak Kota Sawahlunto wakatu iko didominasi dek [[kalompok etnik]] [[Minangkabau]] jo [[Suku Jao|Jao]]. Etnik lain nan juo manjadi panghuni adolah [[Tionghoa]] jo [[Batak]]. Sajak dijadikannya Sawahlunto sabagai kota tambang [[batu baro]] atau sajak didirikannya kota iko pado [[abaik ka-19]], [[Hindia-Belando|pamarintah Hindia-Belando]] mulai mangirim narapidana dari babagai [[pinjaro]] di [[Indonesia]] ka Kota Sawahlunto sabagai pakarajo pakso, sahingga sakitar 20.000 narapidana alah dikapakan ka Sawahlunto.<ref>http://www.kompasiana.com [http://wisata.kompasiana.com/jalan-jalan/2010/04/11/urang-rantai-elegi-miris-kota-sawahlunto/ Urang Rantai, Elegi Miris Kota Sawahlunto]. Diakses pada 29 Januari 2012.</ref> Pakarajo pakso ikolah nan dikenal dek masyarakat satampek sabagai ''Urang Rantai''.
 
== Pandidikan ==
Untuak maningkekkan mutu [[pandidikan]] jo kompetensi siswa di Kota Sawahlunto, salah satu program pamarintah satampek adolah jo maagiah palatiahan [[bahaso Inggirih]] sajak dini<ref>http://www.sawahlunto.go.id [http://www.sawahlunto.go.id/index.php?option=com_content&view=article&id=98:dinas-pendidikan-kota-sawahlunto-meningkatkan-kompetensi-siswa-dengan-pelatihan-bahasa-Inggirih&catid=63:berita&Itemid=133 Meningkatkan Kompetensi Siswa Dengan Pelatihan Bahasa Inggirih]. Diakses pado 11 Juli 2010.</ref>.
 
<center>
Barih 195:
 
== Pariwisata ==
Kota Sawahlunto mampunyoi banyak bangunan-bangunan tuo paninggalan [[Balando]].<ref>http://www.investor.co.id [http://www.investor.co.id/home/sawahlunto-kembangkan-wisata-tambang-dan-sejarah-kota-lama/6859 Sawahlunto Kembangkan Wisata Tambang dan Sejarah Kota Lama]. Diakses pado 29 Januari 2012.</ref><ref>http://www.okezone.com [http://travel.okezone.com/read/2011/07/08/408/477676/pelajari-sejarah-warisan-kolonial-di-sawahlunto Pelajari Sejarah Warisan Kolonial di Sawahlunto]. Diakses pado 29 Januari 2012.</ref> Sabagian bangunan alah ditatokkan dek pamarintah satampek sabagai [[cagar budaya]] jo [[objek wisata]], salah cieknyo adolah [[Gedung Pusat Kebudayaan Sawahlunto]]. Bangunan tuo lainnyo adolah Kantua PT Bukit Asam Unit Pertambangan Ombilin nan dibangun pado tahun [[1916]].<ref>http://www.thearoengbinangproject.com [http://thearoengbinangproject.com/2011/07/gedung-ptba-sawahlunto/ Gedung PT Bukit Asam Unit Pertambangan Ombilin]. Diakses pado 29 Januari 2012.</ref> Bangunan iko mampunyoi [[menara]] pado bagian tangah dan di sakitarnyo tadapek [[taman]] nan dikenal sabagai ''Taman Segitiga''.
 
Salain itu, dapua umum nan sabalunnyo dapek mamproduksi makanan satiok wakatu untuak ribuan pakarajo paso jo [[stasiun kereta api]] sabagai tampek dikarajokannyo aktivitas pangangkuikan [[batu baro]] dijadikan [[museum]] pado tahun [[2005]]. Masiang-masiang dinamokan [[Museum Gudang Ransum]] jo [[Museum Kereta Api Sawahlunto]].<ref>http://www.indonesia.travel/id [http://indonesia.travel/id/destination/628/sawahlunto-kota-tua-bernuansa-pertambangan/todo Sawahlunto: Kota Tua Bernuansa Pertambangan]. Diakses pado 29 Januari 2012.</ref> Sadangkan bangunan pusek pambangkit listrik nan didirikan pado tahun [[1894]], sajak tahun [[1952]] dijadikan [[musajik]] dengan namo Masjid Agung Nurul Islam atau dikenal sabagai ''Masjid Agung Sawahlunto''.<ref>http://www.hariansumutpos.com [http://www.hariansumutpos.com/2011/12/20509/pembangkit-listrik-jadi-masjid.htm Pembangkit Listrik Jadi Masjid]. Diakses pado 29 Januari 2012.</ref> Masajik iko mampunyoi ciek [[kubah]] gadang di tangah yangnan dikaliliangi dek ampek kubah jo ukuran nan labiah ketek, dan mampunyoi [[menara]] nan tingginyo mancapai 80 meter.<ref>http://www.thearoengbinangproject.com [http://thearoengbinangproject.com/2011/07/wisata-masjid-agung-nurul-islam/ Masjid Agung Nurul Islam]. Diakses pado 29 Januari 2012.</ref>
 
Kagiatan tambang batu baro di kota Sawahlunto juo maninggakan sajumlah bangunan lain takah Silo. Silo bafungsi sabagai panimbun [[batu baro]] nan alah dibarasiahan dan siap diangkuik ka [[palabuahan Taluak Bayua]]. Silo masih badiri kokoh di tangah kota, kandati indak bafungsi apo-apo. Salain itu, sirene pado Silo masih babunyi satiok pukua 07.00, 13.00, dan 16.00 [[Waktu Indonesia Barat|waktu setempat]], dimano pado maso pamarintahan [[Hindia-Belanda]], sirene di Silo iko manandokan jam karajo ''Urang Rantai'' atau narapidana nan dijadikan kuli pangambiak [[batu baro]].<ref>http://www.kompas.com [http://nasional.kompas.com/read/2009/01/04/08023925/sawahlunto.kota.arang.yangnan.terjaga Sawahlunto, Kota Arang yangnan Terjaga]. Diakses pado 29 Januari 2012.</ref>
 
[[Berkas:Silo-sawahlunto.jpg|thumb|right|220px|Silo]]
[[Objek wisata]] unggulan nan ado di kota ini adolah atraksi wisata tambang, dimano pangunjuang dapek mangarajokan napak tileh pado areal bakeh panambangan nan dibangun pado maso pamarintahan [[Hindia-Belanda]]. Objek wisata iko dinamokan [[Lubang Suro]] nan diambiak dari namo saurang mandor pakarajo paso, ''Mbah Suro''. Indak jauah dari objek wisata Lubang Suro, didirikan ''Gedung Info Box'' nan manyadiokan babagai informasi jo dokumentasi tantang sajarah [[patambangan]] [[batu baro]] di kota Sawahlunto.<ref>http://www.sawahlunto.go.id [http://www.sawahlunto.go.id/index.php?option=com_content&view=article&id=52&Itemid=129 Orang Rantai dari Tambang Batubara Sawahlunto]. Diakses pado 29 Juni 2010.</ref>
 
Kota iko juo mampunyoi [[objek wisata]] lain takah [[kabun binatang]] nan mampunyoi lueh sakitar 40 hektare<ref>http://www.sawahlunto.go.id [http://www.sawahlunto.go.id/index.php?option=com_content&view=article&id=84&Itemid=142 Kebun Binatang]. Diakses pado 11 Juli 2010.</ref> jo ''Resort Wisata Kandi'' dengan lueh 393,4 hektare. Ado 3 [[danau]] nan tabantuak dari bakeh galian panambangan [[batu baro]] di ''Resort Wisata Kandi'', yaitu Danau Kandi, Danau Tanah Hitam, dan Danau Tandikek. Selain itu, juo tadapek wahana rekreasi kaluargo nan dikenal dengan namo ''Waterboom Sawahlunto''.<ref>http://www.kompas.com [http://travel.kompas.com/read/2011/06/11/17084247/Sawahlunto.Akan.Bangun.Skylift Sawahlunto Akan Bangun "Skylift"]. Diakses pada 29 Januari 2012.</ref>
 
== Ulahrago ==
Di kota iko tadapek lapangan [[pacuan kudo]] milik pamarintah satampek nan banamo ''Lapangan Pacuan Kuda Bukit Kandih''. Satiok tahunnyo disalnggarokan lomba pacuan kudo di lapangan iko. Lapangan pacuan kudo salueh 39.69 hektare tasabuik mampunyoi ''track'' pacuan kudo sapanjang 1.400 meter jo leba 20 meter dan dapek manampuang sakitar 30.000 panonton.<ref>http://www.kompasiana.com [http://wisata.kompasiana.com/jalan-jalan/2010/02/14/sawahlunto-bukan-sekedar-batubaro/ Sawahlunto Bukan Sekedar Batubaro]. Diakses pado 29 Januari 2012.</ref> Salain itu, kota iko juo mampunyoi arena ''road race'' salueh 10 hektare dengan ''track'' lintasan baaspal ''hotmix'' sapanjang 1,2&nbsp;km dan alah barstandar nasional.
 
Kota Sawahlunto tamasuak kota nan manjadi bagian dari tahapan palombaan [[balap sapeda]] [[Tour de Singkarak]]. Pado [[Tour de Singkarak 2011]], kareta uok wisata batanago [[batu baro]] nan dek masyarakat satampek dinamoi ''Mak Itam'' dipakai untuak mambaok pambalap sapeda manuju lokasi start etape 5a di [[Silungkang, Sawahlunto|Silungkang]].<ref>http://www.okezone.com [http://sports.okezone.com/read/2011/06/06/43/464789/mak-itam-semarakkan-tour-de-singkarak Mak Itam Semarakkan Tour De Singkarak], 5 Juni 2011. Okezone.com. Diakses pado 13 Desember 2011.</ref> Dalam tigo kali panyalanggaroan ajang balap sapeda Tour de Singkarak, [[kota Padang]] taruih manjadi titik start palombaan. Namun untuak tahun [[2012]] titiak start lomba dipindahkan ka kota Sawahlunto, sadangkan Padang sabagai [[ibu kota]] [[Sumatera Barat]] dijadikan titiak finish lomba.
 
== Kota Kamba ==