Pabedaan antaro revisi dari "Bahaso Mandailing"

Konten dihapus Konten ditambahkan
Ardzun (rundiang | jariah)
Tidak ada ringkasan suntingan
Ardzun (rundiang | jariah)
Tidak ada ringkasan suntingan
Barih 1:
{{Infobox bahaso|name=Bahaso Mandailing|nativename=Saro Mandailing|states=Indonesia|region=[[Sumatera Utara]] bagian Selatan|ethnicity=[[Urang Mandailing]]|speakers=1,1 Juta|date=2000 census|ref=e18|familycolor=Austronesian|fam2=[[Rumpun bahaso Malayu-Polinesia|Melayu-Polinesia]]|fam3=[[Rumpun bahaso Malayu-Polinesia Inti|MP Inti]]|fam4=[[Rumpun bahaso Sumatera Barat Laut|Sumatera Barat Laut]]|fam5=[[Bahaso Batak|Batak]]|fam6=[[Bahaso Batak#Pembagian|Batak Selatan]]|fam7=|iso3=btm|glotto=1291|glottorefname=Mandailing Batak|script=[[Aksara Latin|Latin]],[[Aksara Mandailing|Mandailing]]}}'''Bahaso Mandailing''' atau '''bahaso Batak Mandailing''' marupokan bahaso nan ado di Provinsi [[Sumatera Utara]] bagian selatan, [[Sumatera Barat]] jo [[Riau]] bagian utara dek [[Urang Mandailing|urang Mandailing]].<ref>[http://badanbahasa.kemdikbud.go.id/lamanbahasa/produk/1295 Medan makna aktivitas tangan dalam bahasa Mandailing] ''Badan Bahasa Kemdikbud.go.id''</ref> Bahaso ko masih bakarabaik jo [[Bahaso Angkola|bahaso Angkola]], bahkan dek sabagian ahli bahaso manyabuiknyo sabagai ''bahaso Angkola-Mandailing'' dek kamiripannyo. Labiah jauah lai, pangguno bahaso Mandailing masih dapek saliang mangecek jo panutua [[Bahaso Batak Toba|bahaso Toba]] dek kamiripannyo.<ref name=":0">Tampubolon, E. (2018). [http://journal.unj.ac.id/unj/index.php/arkhais/article/view/10421/6681 KEKERABATAN BAHASA BATAK TOBA DAN BAHASA BATAK MANDAILING]. ''Arkhais-Jurnal Ilmu Bahasa dan Sastra Indonesia'', ''9''(2), 103-110.</ref> Katigo bahaso ko dikalompokan sabagai [[Bahaso Batak|bahaso Batak]]. Panutua bahaso ko manganggap bahasonyo paliang aluih dibandiang Angkola jo Toba.
 
Bahaso Mandailing mayoritas pamakaiannyo di Kabupaten [[Kabupaten Mandailing Natal|Mandailing Natal]] (acok disabuik sabagai bahaso ''Mandailing Julu'' atau ''Mandailing Godang),'' [[Kabupaten Padang Lawas|Padang Lawas]] jo [[Kabupaten Padang Lawas Utara|Padang Lawas Utara]] (tanamo sabagai bahaso ''Mandailing Padang Bolak''), Sumatera Utara. Sadangkan diluadi lua Sumut, bahaso Mandailing dipakai di Kabupaten [[Kabupaten Pasaman|Pasaman]] jo [[Kabupaten Pasaman Barat|Pasaman Barat]], Sumatera Barat, sarato Kabupaten [[Kabupaten Rokan Hulu|Rokan Hulu]], Riau, nan punyo dialeknyo surang.
 
== Fonologi ==
{| class="wikitable"
|+Vokal
!
!Muko
!Tangah
!Bulakang
|-
|Tinggi ateh
|i
|
|u
|-
|Tinggi bawah
|
|
|-
|Manangah ateh
|E
|
|o
|-
|Manangah bawah
|E
|
|
|-
|Randah
|
|a
|
|}
Fonem vokal dalam bahaso Mandailing ado 6, yaitu a, i u, e, E, jo o. Sadoalah fonem vokal dapek ado di sadoalah posisi. Bahaso Mandailing pun lai tau jo bunyi diftong nan bajumlah duo. Diftong nan ado dalam baso Mandailing yaitu [ay] jo [aw].<ref>Nasution D S R (2018). [http://repositori.umsu.ac.id/bitstream/123456789/949/1/Analisis%20Fonem%20Bahasa%20Mandailing.pdf Analisis Fonem Bahasa Mandailing]. Medan:Universitas Muhammadiyah Sumatera Utara</ref> Misanyo:
 
[ay]
 
* ''pingai'' = putiah
* ''andai ='' mandeh
 
[aw]
 
* ''hanau'' = anau
* ''basau'' = makiak
 
== Pabandiangan jo bahaso lain ==
Bahaso Mandailing marupokan bahasa nan tamasuak dalam rumpun bahaso Batak sainggo mampunyoi kamiripan jo bahaso Batak nan lain. Kamiripan bahaso Mandailing tarutamo jo bahaso Angkola, nan dek sabagian ahli bahaso dianggap sabagai bahaso nan samo namun babeda dialek. Kudian bahaso Mandailing mampunyoi kamiripan jo bahaso Toba, nan samo-samo tagolong dalam kalompok bahaso Batak selatan.<ref name=":0" />
{| class="wikitable"
|+Pabandiangan Toba jo Mandailing
!No
!Minang
!Toba
!Mandailing
|-
|1
|Minum
|''minum''
|''minum''
|-
|2
|Muluik
|''baba''
|''baba''
|-
|3
|Rumah
|''bagas''
|''bagas''
|-
|4
|Ciek
|''sada''
|''sada''
|-
|5
|Panjang
|''gajjang''
|''ginjang''
|-
|6
|Paneh
|''las''
|''milas''
|-
|7
|Tikam
|''tikkam''
|''tiham''
|-
|8
|Tipis
|''tipis''
|''nipis''
|-
|9
|Manokok
|''manuktuk''
|''manoktok''
|-
|10
|Bilo?
|''addigan''
|''andigan''
|}
 
== Rujuakan ==